
آیتالله سید محمدباقر موحد ابطحی به لقاء الله پیوست
تألیفات این عالم محقق کمنظیر که حدود 70 سال در قم به تدریس، تحقیق و تألیف مشغول بود، در تفسیر و حدیث و همه علوم اسلامی به صدها مجلد میرسد.
مرحوم آیتالله سید محمدباقر موحد ابطحی که از دوستان قدیمی و صمیمی شهید مطهری، آیتالله مهدوی کنی، آیتالله باقری کنی و مراجع عظام فعلی بودند، در کنار خدمات علمی، خدمات عمرانی، درمانی، تبلیغی و رفاهی در مناطق محروم بهویژه منطقه اقلید و چهاردانگه فارس بهامر آیت الله العظمی بروجردی انجام دادند بهگونهای که آن شهر بهتعبیر مقام معظم رهبری تبدیل به شهر امام زمان(عج) شد.
مرحوم آیتالله سید محمدباقر موحد ابطحی دایی حجت الاسلام والمسلین میرلوحی است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای اندیشمندان اسلامی، آیتالله سید محمدباقر ابطحی در 2 اسفند 1306 هـ.ش. برابر با شب دوم رمضان سال 1346هـ.ق. خانوادهای اهل علم و معرفت در اصفهان به دنیا آمد. پدرش، آیتالله حاج سیدمرتضی موحد ابطحی از علمای اصفهان بود. جدّ مادریاش نیز آیتالله سید محمدتقی موسوی احمدآبادی، نویسنده کتاب مکیال المکارم است.
سید محمدباقر مقدمات و دروس سطح را در حوزه علمیه اصفهان، نزد پدرش و استادانی همچون حضرات آیات: حاجآقا رحیم ارباب و شیخ محمود مفید آموخت. سپس در 17سالگی، برای ادامه تحصیل به قم رفت و در مدرسه حجتیه اقامت گزید. در قم، از محضر آیات عظام: سیدحسین بروجردی، سید محمدحجت کوهکمرهای و امام خمینی بهره گرفت و با اینکه 20 سال بیشتر نداشت، بهدلیل ایرادهای علمی و نقدهایی که در کلاس درس بیان میکرد، توجه استادان را به خویش جلب کرد.
آیتالله موحد برای فراگیری دانش بیشتر، در سال 1370 هـ.ق. رهسپار نجف اشرف گردید، ولی طولی نکشید که بهدلیل گرمای طاقتفرسای نجف، به قم بازگشت. وی پس از بازگشت به قم، در رشتههای گوناگون علوم اسلامی بهویژه حدیث و رجال به تحصیل و پژوهش پرداخت و به درجههای عالی رسید.
آیتالله موحد در دوره سطح و خارج، شاگردان بسیاری را پرورش داد. افزون بر آن، با بنیان نهادن مدرسه و مرکز پژوهشی «الامام المهدی» در قم، به گردآوری اخبار و احادیث اهلبیت(ع) همت گماشته که رهآورد آن، انتشار دهها کتاب ارزنده مانند الصحیفة السجادیة الجامعة و صحیفة الامام الرضا(ع) است.از فرازهای شگفت در زندگی این اندیشمند وارسته، توسل به امام زمان(عج) است.
ایشان بهپشتوانه این توسلها، به کامیابیهای بزرگی در امور فرهنگی و عمرانی دست یافته بودند، که از آن جمله به ساخت بیمارستان، درمانگاه، مساجد، مدارس و... میتوان اشاره کرد. آیتالله ابطحی با همکاری گروهی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، سرگرم گردآوری احادیث شیعه بودند.
نگاشتهها و دیدگاهها
کتاب
1. المدخل الی تفسیر الموضوعی للقرآن کریم، تفسیر، عربی، 10 جلد
2. الصحیفة السجادیة الجامعة، دعا، عربی؛ (این کتاب دربردارنده 270 دعا و نیایش از امام سجاد(ع) است، در حالی که صحیفه سجادیه که از قبل موجود بودند، 54 دعا دارند)
3. جامع الاخبار و الآثار عن النبی و الائمة الاطهار، حدیث، عربی، 2 جلد؛ (در این کتاب، روایتهای ائمه معصومین(ع) در زمینه تفسیر قرآن گرد آمده است)
4. الصحیفة العلویة الجامعة، دعا، (700 دعا از امام علی(ع))
5. صحیفه فاطمه زهرا و چهار فرزندش، دعا، عربی، (دعاهای فاطمه زهرا(س) و فرزندانش: امام حسن، امام حسین، امام باقر و امام کاظم(ع))
6. صحیفه امام صادق(ع)، دعا، عربی، (1000 دعا از امام صادق(ع))
7. الصحیفة الرضویة الجامعة، دعا، عربی، (دعا و مناجاتهای امام رضا، امام جواد، امام هادی، امام عسکری و امام زمان(ع))
8. الدرر اللاّمعة فی احادیث الجامعة، حدیث و رجال، عربی، (این کتاب، مقدمهای بر کتاب جامع الاحادیث الشیعه نوشته آیتالله العظمی بروجردی است)
9. عوالم العلوم، عربی
10. فقه جامع الاحادیث، حدیث، عربی، (موضوع این کتاب، تفسیر، دلالت احادیث و بررسی تعارض و رفع آنها است)
11. معجم اسناد روایات، رجال و حدیث، عربی.
مقاله
1. بررسی بعد سیاسی حج
2. اهمیت خانه خدا و کیفیت اداره حرمین شریفین
3. علل جلوگیری آلسعود از حج حجاج ایرانی از 1367 تا 1369ه.ش.
4. برائت از مشرکین در حج
5. گفتاری پیرامون اهمیت عید فطر و قربان.
سمتها و فعالیتها
1. سرپرست مرکز پژوهشی و مدرسه امام مهدی(عج)، قم.
فعالیتها:
1. تبلیغ، اقلیدِ فارس
2. اعزام مبلغ، اقلید، سرحد و چهاردانگه
3. مناظره با «بنباز»، امام جماعت وهابی مسجد الحرام، مکه
4. بنیان نهادن مدرسه امام مهدی(عج)، قم
5. ساخت درمانگاه ولیّعصر(عج)، اقلید فارس
6. ساخت بیمارستان ولیّعصر(عج)، اقلید فارس
7. ساخت مساجد فراوان، اقلید و چهاردانگه
8. ساخت هنرستان صنعتی، اقلید فارس
9. ساخت کارگاههای قالیبافی، اقلید فارس
10. ساخت پایگاه بزرگ امام رضا(ع)، اصفهان
11. همکاری در احداث لولهکشی آب، مازندران
12. همکاری در ساخت کارخانه قند، اقلید فارس
13. بازسازی امامزاده سیدمحمد، اقلید فارس
14. طرح نقشه مسجد جمکران، قم.
توضیح: از دیگر فعالیتهای ایشان، پیشنهاد نگارش کتاب گرانسنگ تفسیر المیزان به علامه طباطبایی و پیشنهاد گردآوری همه روایات شیعه به آیتالله سیدحسین بروجردی است.
تحصیلات حوزوی و فعالیتهای دانشگاهی
مقدمات
سیدمرتضی موحد ابطحی (پدر)، پیش از 1365 هـ.ق.، اصفهان
سطح
سیدمرتضی موحد ابطحی (پدر)، پیش از 1365 هـ.ق.، اصفهان
حاج آقا رحیم ارباب، پیش از 1365 هـ.ق.، اصفهان
شیخ محمود مفید، پیش از 1365 هـ.ق.، اصفهان
خارج فقه و اصول
سیدحسین بروجردی، 1365 ــ 1370 هـ.ق.، 5 سال، قم
سید محمدحجت کوهکمرهای، 1365 ــ 1370 هـ.ق.، 5 سال، قم
امام خمینی، اصول، 14 سال، قم
امام خمینی، فقه، 14 سال، قم
سید محمدرضا گلپایگانی، اصول، 1 دوره، قم
سید محمدرضا گلپایگانی، فقه، 13.5 سال، قم
محمدعلی اراکی، فقه، 13.5 سال، قم
سیداحمد خوانساری، فقه ــ قضاء و شهادات، قم
سید ابوالقاسم خویی، نجف اشرف
سید عبدالهادی شیرازی، نجف اشرف
سیدمحسن حکیم، نجف اشرف
سیدمحمود شاهرودی، نجف اشرف
سیدکاظم شریعتمداری، قم
آیتالله محقق یزدی، قم
تفسیر
علامه سید محمدحسین طباطبایی، قم
فلسفه
علامه سید محمدحسین طباطبایی، اسفار، 4.5 سال، قم
علامه سید محمدحسین طباطبایی، الهیئت شفا، قم
طب قدیم
سیدمرتضی موحد ابطحی (پدر)، قانون بوعلی سینا، اصفهان
علامه حاج میرزا محمد طبیبزاده، قانون بوعلی سینا، اصفهان.