(
2227
)
امتیاز از

مسجد مقدس جمکران میعادگاه عاشقان مهدی (عج)
عصر شیعه ـ یکی از مکانهای مقدس و منتسب به امام زمان (عج) مسجد مقدس جمکران است که در شش کیلومتری شهر مذهبی قم قرار دارد.
این مسجد بیش از یک هزار سال پیش به فرمان امام زمان (عج) در بیداری و نه در خواب تأسیس شد که جلوهگاه عنایات و کرامات امام زمان (عج) و میعادگاه منتظران و شیفتگان قائم آل محمد (ص) است.
این روزها زائران بسیاری از گوشه کنار ایران و شاید جهان به مسجد مقدس جمکران سفر می کنند تا درد ودلهای یک ساله خود را با صاحب این مکان مقدس نجوا کنند واز فضای معنوی آن برای یکسال آینده خود بهره برند.
به هر سو که نگاه میکنی خیل جمعیت موج میزند اینها با یک دنیا رازو نیاز و دلی پر از اسرار نگفته آمدهاند و با صدای بیصدایی در اعماق دل خود دعای فرج را زمرمه میکنند: الهم عجل الولیک الفرج
تاریخچه ساخت مسجد مقدس جمکران:
اگر بخواهیم تاریخچه ساخت مسجد مقدس جمکران را بدانیم باید روایت میرزا حسین نوری طبری (ره) صاحب کتاب نجم الثاقب را بخوانیم که وی چگونگی دستور ساخت این مسجد مقدس را اینگونه روایت میکند:
شیخ حسن بن مثله جمکرانی میگوید: من شب سه شنبه، ۱۷ ماه مبارک رمضان سال ۳۷۳ هجری قمری در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتی از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و مولای خود حضرت مهدی (عج) را اجابت کن که تو را طلب نموده است.
آنها مرا به محلی (که اکنون مسجد جمکران است) آوردند، چون نیک نگاه کردم، تختی دیدم که فرشی نیکو بر آن تخت گسترده شده و جوانی سیساله بر آن تخت، تکیه بر بالش کرده و پیرمردی هم نزد او نشسته است، آن پیر، حضرت خضر بود که مرا امر به نشستن نمود، حضرت مهدی (عج) مرا به نام خودم خواند و فرمود: برو به حسن مسلم (که در این زمین کشاورزی میکند) بگو: این زمین شریفی است و حق تعالی آن را از زمینهای دیگر برگزیده است، و دیگر نباید در آن کشاورزی کند.
عرض کردم: یا سیدی و مولای! لازم است که من دلیل و نشانهای داشته باشم و گرنه مردم حرف مرا قبول نمیکنند، آقا فرمود: تو برو و آن رسالت را انجام بده، ما نشانههایی برای آن قرار میدهیم، و همچنین نزد سید ابوالحسن (یکی از علمای قم) برو و به او بگو: حسن مسلم را احضار کند و سود چند ساله را که از زمین به دست آورده است، وصول کند و با آن پول در این زمین مسجدی بنا نماید.
چون به راه افتادم، چند قدمی هنوز نرفته بودم که دوباره مرا باز خواند و فرمودند: بزی در گله جعفر کاشانی است، آنرا خریداری کن و بدین مکان آور و آن را بکش و بین بیماران انفاق کن، هر بیمار و مریضی که از گوشت آن بخورد، حق تعالی او را شفا دهد.
حسن بن مثله جمکرانی میگوید: من به خانه بازگشتم و تمام شب را در اندیشه بودم، تا اینکه نماز صبح را خواندم و به سراغ علی المنذر رفتم و ماجرای شب گذشته را برای او نقل کردم و با او به همان مکان شب گذشته رفتیم، و در آنجا زنجیرهایی را دیدیم که طبق فرموده امام (عج) حدود بنای مسجد را نشان میداد. سپس به قم نزد سید ابوالحسن رضا رفتیم و چون به در خانه او رسیدیم، خادم اوگفت: آیا تو از جمکران هستی؟ به او گفتم، بلی! خادم گفت: سید از سحر در انتظار تو است.
آنگاه به درون خانه رفتیم و سید مرا گرامی داشت و گفت:ای حسن بن مثله من در خواب بودم که شخصی به من گفت: حسن بن مثله، از جمکران نزد تو میآید، هر چه او میگوید، تصدیق کن و به قول او اعتماد نما، که سخن او سخن ماست و قول او را رد نکن. از هنگام بیدار شدن تا این ساعت منتظر تو بودم، آنگاه من ماجرای شب گذشته را برای وی تعریف کردم.
سید بلافاصله فرمود تا اسبها را زین نهادند و بیرون آوردند و سوار شدیم، چون به نزدیک روستای جمکران رسیدیم، گله جعفر کاشانی را دیدیم، آن بز از پس همه گوسفندان میآمد، چون به میان گله رفتم، همین که بز مرا دید به طرف من دوید، جعفر سوگند یاد کرد که این بز در گله من نبوده و تاکنون آن را ندیده بودم، به هر حال آن بز را به محل مسجد آورده و آن را ذبح کرده و هر بیماری که از گوشت آن تناول کرد، با عنایت خداوند تبارک وتعالی و حضرت بقیه الله (عج) شفا یافت.
ابوالحسن رضا، حسن مسلم را احضار کرد و منافع زمین را از او گرفت و مسجد مقدس جمکران را بنا کرد
اعمال مسجد مقدس جمکران
مسجد مقدس جمکران اعمالی دارد که این اعمال نیز از امام زمان (عج) روایت شده است که وقتی زائران به این مسجد مقدس مشرف میشوند باید ۴ رکعت نماز با آداب خاصی به جا بیاورند که دو رکعت اول به نیت نماز تحیت و دو رکعت بعدی را به نیت نماز امام زمان (عج) اقامه میکنند.
البته نماز تحیت مسجد فقط در مکان وارد شده و خواندن آن در غیر آن مکان مانند حیاط مسجد وارد نشده است.
امام زمان (عج) در خصوص اعمال مسجد مقدس جمکران خطاب به حسن بن مثله فرمودند: به مردم بگو تا به این مکان رغبت نمایند و آن را عزیز دارند و در آنچهار رکعت نماز بخوانند دو رکعت به نیت نماز تحیت مسجد است که در هر رکعت یک بار سوره حمد و هفت بار سورهٔ اخلاص خوانده میشود و ذکر رکوع و سجود را نیز هفت بار تکرار کندو دو رکعت دیگر را به نیت نماز امام زمان (عج) بخوانند به این ترتیب که چون سورهٔ حمد را شروع به خواندن نمایند و به «ایاک نعبد و ایاک نستعین» برسند آن را صد بار تکرار کنند و بعد از آن بقیه سوره حمد را بخوانند، سپس سورهٔ اخلاص را فقط یک بار بخوانند و آنگاه ذکر رکوع و سجود را هفت بار تکرار نمایند، رکعت دوم را نیز به همین طریق بخوانند؛ چون نماز را تمام کنند یک بار تهلیل (لا اله الا الله) بگویند و سپس تسبیحات حضرت فاطمهٔ زهرا (س) را گفته سر به سجده گذارند و صد بار صلوات بر پیامبر و آل پیامبر بفرستند.
جناب حسن بن مثله میگوید: سپس امام زمان (عج) فرمودند: هر کس این نماز را بخواند مانند آن است که در کعبه نماز خوانده است.
طرح جامع مسجد مقدس جمکران
با گذشت زمان از ابتدای بنای این مسجد مقدس به دستور حضرت صاحب الامر هر ساله بر خیل مشتاقان و علاقمندان آن حضرت افزوده میشود و بنا بر گفته مسئولین سالانه بیش از ۱۷ میلیون نفر به این مکان مقدس مشرف میشوند.
شبهای چهارشنبه مسجد مقدس جمکران مملو از عاشقانی است که هر هفته از راههای دور و نزدیک به قم سفر میکنند تا لحظاتی را در این مکان معنوی به سر برند و با تمام وجود برای تعجیل امر فرج آن حضرت دعا کنند.
از این رو مسئولان از سالهای گذشته برای این مسجد مقدس به عنوان قطب معنوی و فرهنگی و طرح جامعی را در نظر گرفتند تا بتواند پاسخگوی نیازهای زائران این مکان مقدس باشد.
این طرح پس از بررسی کلیات در نظام طراحی ومعماری ومحدوده شهر مقدس قم وبا توجه به ابعاد شهر سازی وجادههای دردسترس (کاشان، اتوبان امیرکبیروشهر مقدس قم)، وباتوجه به طرح جامع شهرمقدس قم، طرح حرم تاحرم توسط مهندسین مشاور طرح جامع ارائه شدوبه همراه سه طرح معروف کشوربه مسابقه رفت.
طرح مزبورپس ازبررسی درشورای عالی شهرسازی ومعماری استان وکشور به تصویب نهایی رسیده است وبر این اساس تمام کارهای عمرانی در منطقه برمبنای اصول ومعیارهای مهندسی مشاورطرح جامع مسجد وباهماهنگی مسئولین ازاستان وکشور درحال اجراست.
اکنون با گذشت بیش ازدو سال ازتصویب طرح جامع، بیش از هفده هزارمتر مربع ساختمانهای قدیمی وسولههای موقت، سرویس بهداشتی وحمامهای قدیمی تخریب وجایگزین آنها هم اکنون به بیش از هشت هزار متر مربع رسیده است وشبستانهای غربی وشرقی هم جوار بامسجد مقام درحال احداث است.
کار اجرا وساخت رواقهای صحن اصلی مسجد مقدس ودومنارهٔ اصلی جنوبی وشکل آفرینی صحن اصلی هم توسط خیران وکمکهای بیدریغ مردم و زوار آن بارگاه ملکوتی به نام حجت بن الحسن العسگری (عج) در حال اجرا است
مشخصات عمومی طرح جامع مسجد مقدس جمکران
برای اجرای نهایی پروژه ۲۵۰ هکتار مساحت زمین اصلی مسجد مقدس دررینگ اول، نزدیک به ۵۸۰ هزارمتر مربع مساحت زمینهای رینگ دوم وخیابانها، مساحت پنج شبستان وساختمانهای اصلی مسجد ۲۹۴ هزارمتر مربع، مساحت ساختمانهای اداری، خدماتی ورفاهی مسجد ۱۲۸ هزارمترمربع، مساحت پارکینگهای سرپوشیده ۴۵ هزارمترمربع وپارکینگهای سرباز۴۰۰هزارمترمربع، زمین جهت اجرای فضای سبزخیابانها ۰۰۰/۹۶۰/۱ مترمربع، مساحت سرویسها وحمام ۱۲۵ هزارمترمربع، مساحت اجرای فازاول از طرح اولیه ۴ میلیون مترمربع، مقداربودجهٔ هزینه شده برای اجرا طرح تا کنون نزدیک ۳۸ میلیاردوپانصدمیلیون ریال و براوردهزینه برای اجرای فازاول طرح نزدیک به ۹۸۰ میلیاردریال است.
این مسجد بیش از یک هزار سال پیش به فرمان امام زمان (عج) در بیداری و نه در خواب تأسیس شد که جلوهگاه عنایات و کرامات امام زمان (عج) و میعادگاه منتظران و شیفتگان قائم آل محمد (ص) است.
این روزها زائران بسیاری از گوشه کنار ایران و شاید جهان به مسجد مقدس جمکران سفر می کنند تا درد ودلهای یک ساله خود را با صاحب این مکان مقدس نجوا کنند واز فضای معنوی آن برای یکسال آینده خود بهره برند.
به هر سو که نگاه میکنی خیل جمعیت موج میزند اینها با یک دنیا رازو نیاز و دلی پر از اسرار نگفته آمدهاند و با صدای بیصدایی در اعماق دل خود دعای فرج را زمرمه میکنند: الهم عجل الولیک الفرج
تاریخچه ساخت مسجد مقدس جمکران:
اگر بخواهیم تاریخچه ساخت مسجد مقدس جمکران را بدانیم باید روایت میرزا حسین نوری طبری (ره) صاحب کتاب نجم الثاقب را بخوانیم که وی چگونگی دستور ساخت این مسجد مقدس را اینگونه روایت میکند:
شیخ حسن بن مثله جمکرانی میگوید: من شب سه شنبه، ۱۷ ماه مبارک رمضان سال ۳۷۳ هجری قمری در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتی از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و مولای خود حضرت مهدی (عج) را اجابت کن که تو را طلب نموده است.
آنها مرا به محلی (که اکنون مسجد جمکران است) آوردند، چون نیک نگاه کردم، تختی دیدم که فرشی نیکو بر آن تخت گسترده شده و جوانی سیساله بر آن تخت، تکیه بر بالش کرده و پیرمردی هم نزد او نشسته است، آن پیر، حضرت خضر بود که مرا امر به نشستن نمود، حضرت مهدی (عج) مرا به نام خودم خواند و فرمود: برو به حسن مسلم (که در این زمین کشاورزی میکند) بگو: این زمین شریفی است و حق تعالی آن را از زمینهای دیگر برگزیده است، و دیگر نباید در آن کشاورزی کند.
عرض کردم: یا سیدی و مولای! لازم است که من دلیل و نشانهای داشته باشم و گرنه مردم حرف مرا قبول نمیکنند، آقا فرمود: تو برو و آن رسالت را انجام بده، ما نشانههایی برای آن قرار میدهیم، و همچنین نزد سید ابوالحسن (یکی از علمای قم) برو و به او بگو: حسن مسلم را احضار کند و سود چند ساله را که از زمین به دست آورده است، وصول کند و با آن پول در این زمین مسجدی بنا نماید.
چون به راه افتادم، چند قدمی هنوز نرفته بودم که دوباره مرا باز خواند و فرمودند: بزی در گله جعفر کاشانی است، آنرا خریداری کن و بدین مکان آور و آن را بکش و بین بیماران انفاق کن، هر بیمار و مریضی که از گوشت آن بخورد، حق تعالی او را شفا دهد.
حسن بن مثله جمکرانی میگوید: من به خانه بازگشتم و تمام شب را در اندیشه بودم، تا اینکه نماز صبح را خواندم و به سراغ علی المنذر رفتم و ماجرای شب گذشته را برای او نقل کردم و با او به همان مکان شب گذشته رفتیم، و در آنجا زنجیرهایی را دیدیم که طبق فرموده امام (عج) حدود بنای مسجد را نشان میداد. سپس به قم نزد سید ابوالحسن رضا رفتیم و چون به در خانه او رسیدیم، خادم اوگفت: آیا تو از جمکران هستی؟ به او گفتم، بلی! خادم گفت: سید از سحر در انتظار تو است.
آنگاه به درون خانه رفتیم و سید مرا گرامی داشت و گفت:ای حسن بن مثله من در خواب بودم که شخصی به من گفت: حسن بن مثله، از جمکران نزد تو میآید، هر چه او میگوید، تصدیق کن و به قول او اعتماد نما، که سخن او سخن ماست و قول او را رد نکن. از هنگام بیدار شدن تا این ساعت منتظر تو بودم، آنگاه من ماجرای شب گذشته را برای وی تعریف کردم.
سید بلافاصله فرمود تا اسبها را زین نهادند و بیرون آوردند و سوار شدیم، چون به نزدیک روستای جمکران رسیدیم، گله جعفر کاشانی را دیدیم، آن بز از پس همه گوسفندان میآمد، چون به میان گله رفتم، همین که بز مرا دید به طرف من دوید، جعفر سوگند یاد کرد که این بز در گله من نبوده و تاکنون آن را ندیده بودم، به هر حال آن بز را به محل مسجد آورده و آن را ذبح کرده و هر بیماری که از گوشت آن تناول کرد، با عنایت خداوند تبارک وتعالی و حضرت بقیه الله (عج) شفا یافت.
ابوالحسن رضا، حسن مسلم را احضار کرد و منافع زمین را از او گرفت و مسجد مقدس جمکران را بنا کرد
اعمال مسجد مقدس جمکران
مسجد مقدس جمکران اعمالی دارد که این اعمال نیز از امام زمان (عج) روایت شده است که وقتی زائران به این مسجد مقدس مشرف میشوند باید ۴ رکعت نماز با آداب خاصی به جا بیاورند که دو رکعت اول به نیت نماز تحیت و دو رکعت بعدی را به نیت نماز امام زمان (عج) اقامه میکنند.
البته نماز تحیت مسجد فقط در مکان وارد شده و خواندن آن در غیر آن مکان مانند حیاط مسجد وارد نشده است.
امام زمان (عج) در خصوص اعمال مسجد مقدس جمکران خطاب به حسن بن مثله فرمودند: به مردم بگو تا به این مکان رغبت نمایند و آن را عزیز دارند و در آنچهار رکعت نماز بخوانند دو رکعت به نیت نماز تحیت مسجد است که در هر رکعت یک بار سوره حمد و هفت بار سورهٔ اخلاص خوانده میشود و ذکر رکوع و سجود را نیز هفت بار تکرار کندو دو رکعت دیگر را به نیت نماز امام زمان (عج) بخوانند به این ترتیب که چون سورهٔ حمد را شروع به خواندن نمایند و به «ایاک نعبد و ایاک نستعین» برسند آن را صد بار تکرار کنند و بعد از آن بقیه سوره حمد را بخوانند، سپس سورهٔ اخلاص را فقط یک بار بخوانند و آنگاه ذکر رکوع و سجود را هفت بار تکرار نمایند، رکعت دوم را نیز به همین طریق بخوانند؛ چون نماز را تمام کنند یک بار تهلیل (لا اله الا الله) بگویند و سپس تسبیحات حضرت فاطمهٔ زهرا (س) را گفته سر به سجده گذارند و صد بار صلوات بر پیامبر و آل پیامبر بفرستند.
جناب حسن بن مثله میگوید: سپس امام زمان (عج) فرمودند: هر کس این نماز را بخواند مانند آن است که در کعبه نماز خوانده است.
طرح جامع مسجد مقدس جمکران
با گذشت زمان از ابتدای بنای این مسجد مقدس به دستور حضرت صاحب الامر هر ساله بر خیل مشتاقان و علاقمندان آن حضرت افزوده میشود و بنا بر گفته مسئولین سالانه بیش از ۱۷ میلیون نفر به این مکان مقدس مشرف میشوند.
شبهای چهارشنبه مسجد مقدس جمکران مملو از عاشقانی است که هر هفته از راههای دور و نزدیک به قم سفر میکنند تا لحظاتی را در این مکان معنوی به سر برند و با تمام وجود برای تعجیل امر فرج آن حضرت دعا کنند.
از این رو مسئولان از سالهای گذشته برای این مسجد مقدس به عنوان قطب معنوی و فرهنگی و طرح جامعی را در نظر گرفتند تا بتواند پاسخگوی نیازهای زائران این مکان مقدس باشد.
این طرح پس از بررسی کلیات در نظام طراحی ومعماری ومحدوده شهر مقدس قم وبا توجه به ابعاد شهر سازی وجادههای دردسترس (کاشان، اتوبان امیرکبیروشهر مقدس قم)، وباتوجه به طرح جامع شهرمقدس قم، طرح حرم تاحرم توسط مهندسین مشاور طرح جامع ارائه شدوبه همراه سه طرح معروف کشوربه مسابقه رفت.
طرح مزبورپس ازبررسی درشورای عالی شهرسازی ومعماری استان وکشور به تصویب نهایی رسیده است وبر این اساس تمام کارهای عمرانی در منطقه برمبنای اصول ومعیارهای مهندسی مشاورطرح جامع مسجد وباهماهنگی مسئولین ازاستان وکشور درحال اجراست.
اکنون با گذشت بیش ازدو سال ازتصویب طرح جامع، بیش از هفده هزارمتر مربع ساختمانهای قدیمی وسولههای موقت، سرویس بهداشتی وحمامهای قدیمی تخریب وجایگزین آنها هم اکنون به بیش از هشت هزار متر مربع رسیده است وشبستانهای غربی وشرقی هم جوار بامسجد مقام درحال احداث است.
کار اجرا وساخت رواقهای صحن اصلی مسجد مقدس ودومنارهٔ اصلی جنوبی وشکل آفرینی صحن اصلی هم توسط خیران وکمکهای بیدریغ مردم و زوار آن بارگاه ملکوتی به نام حجت بن الحسن العسگری (عج) در حال اجرا است
مشخصات عمومی طرح جامع مسجد مقدس جمکران
برای اجرای نهایی پروژه ۲۵۰ هکتار مساحت زمین اصلی مسجد مقدس دررینگ اول، نزدیک به ۵۸۰ هزارمتر مربع مساحت زمینهای رینگ دوم وخیابانها، مساحت پنج شبستان وساختمانهای اصلی مسجد ۲۹۴ هزارمتر مربع، مساحت ساختمانهای اداری، خدماتی ورفاهی مسجد ۱۲۸ هزارمترمربع، مساحت پارکینگهای سرپوشیده ۴۵ هزارمترمربع وپارکینگهای سرباز۴۰۰هزارمترمربع، زمین جهت اجرای فضای سبزخیابانها ۰۰۰/۹۶۰/۱ مترمربع، مساحت سرویسها وحمام ۱۲۵ هزارمترمربع، مساحت اجرای فازاول از طرح اولیه ۴ میلیون مترمربع، مقداربودجهٔ هزینه شده برای اجرا طرح تا کنون نزدیک ۳۸ میلیاردوپانصدمیلیون ریال و براوردهزینه برای اجرای فازاول طرح نزدیک به ۹۸۰ میلیاردریال است.