(
امتیاز از 951
)
زینب(س)؛ آموزش‌دهنده معارف دین به زنان کوفه با اذن امیرالمومنین
عصر شیعه ـ
زينب كبری (س) آن چنان در تاريخ درخشید كه حتى كسانى كه اعتقادی به دين اسلام ندارند، در برابر آزادگى و ايستادگى او سر تعظیم فرود مىآورند.
زینب؛ نمونه یک الگوی جامع برای زنان امروز
زن امروز برای شناخت رسالت حقیقی خود به دنبال الگوي مناسبی است تا بتواند به وظیفه اصلی و انسانی خود پی برده و در آن راستا حرکت کند؛ علاوه بر وظایفی که متوجه بعد انسانی زن می‌شود، یک سری مسئولیت‌ها نیز خاص او تعریف می‌شود که پیدا کردن حدود حضور در هر حوزه و نیز نحوه حضور امری دشوار و نیازمند مراجعه به الگوهای کامل در تاریخ اسلام می‌باشد.
زنان همواره این دغدغه را داشته‌اند که در عين حضور در عرصههاى مختلف اجتماعى و سياسى، پاكدامنى‌شان آلوده نشود، لذا آشنايى با زندگى آن بانوى بزرگوار و ملاكهاى ارزشى ايشان، زن امروز را به گستره پهناور معرفت و انديشه اسلامى مىكشاند و قلههاى سربلند اخلاق و انسانيت را در او قرار مىدهد؛ چراکه حضرت در عمر مبارکشان در فضاهای مختلفی خانواده و تربیتی، علمی، عرصه‌های اجتماعی ورود پیدا کرده اند.
امنيت درونى زن به بركت پارسايى، زهد و نجابت تأمين مىشود؛ همچنین حريم عفاف و پاكدامنى او با سلاح غيرت و شجاعت حفظ خواهد شد و سرانجام زن می‌تواند در سايه تعاليم رسیده از آن بانوی بزرگ خود را در آب زلال عاطفه پيدا كند.
پیامبر(ص): همانا زینب به خديجة کبري مانند است
زينب، در زمان حيات پيامبر به دنيا آمد. کنيه هايش امّ کلثوم، امّ عبدالله و ام الحسن است. براي او کنيه هاي مخصوصي همچون امّ المصائب، امّ الرزايا، امّ النوائب نیز ذکر کرده اند. هاشميان در تاريخ او را «عقيله» خود معرفي مي کنند و اين لقب منحصراً به حضرت زينب (س) تعلّق دارد. لقب ديگري را نيز به وي اختصاص داده اند که بازگو کننده علم و فضل فراوان است با نام «ليبه»
نام مبارکش به وسيلة جبرئيل بر رسول خدا (ص) عرضه شد و پيامبر فرمود: وصيّت مي‌کنم حاضران و غائبان را که حرمت اين دختر را پاس داريد؛ همانا وي به خديجة کبري مانند است.
اجازه اميرالمؤمنين به حضرت زینب برای آموزش به زنان کوفه
در خانه وحي، در دامان فاطمه (س) و علي (ع) دوران عمر را سپري کرد تا آنکه پدر، پس از درگيرى با فتنه ناكثين، بنا به صلاح امّت، در کوفه رحل اقامت گزيد. آن گاه بود که کوفيان متوجّه مرواريدي در صدف بيت علي (ع) گشتند. زنهاي کوفه توسط شوهرانشان، از اميرالمؤمنين (ع) خواهش کردند اجازه فرمايند که آنان به حضور حضرت زينب (س) شرفياب شوند و از علم او بهره مند گردند.
اميرالمؤمنين(ع) اذن فرمود و زنها مي‌آمدند و تفسير قرآن مجيد را از حضرت زينب (س) فرا مي‌گرفتند.
اين اوّلين تجلّي دانش حضرت زينب (س) در جامعة آن روز مسلمانان بود. اجازه اميرالمؤمنين (ع) به دانش آموز مکتبش براي تفسير قرآن به زنان کوفه، خود بالاترين سند براي بيان جايگاه والاي علم اين بانوست.
از آن پس خانه زينب(س) نه تنها پناهگاه بيچارگان و افراد مستضعف جامعه بود، بلكه مكتب تعليم و تربيت نيز به حساب مىآمد. فعاليتهاى اجتماعى و مذهبى ايشان به مقتضاى زمان در كوفه بيانگر مسئوليت سنگين زن مسلمان در جامعه اسلامى است.
حضرت در كوفه مىديد كه سنگ اوّل انحراف در دين بنا گذاشته مىشود. مىديد چگونه حاكم شام و «عمروعاص» قرآن را وسيله دستيابى بر آرزوهاى خود قرار دادهاند و نيز شاهد بود فرصتطلبان و خودخواهانى چون ابوموسى اشعرى، پنهانى براى معاويه كار مىكنند، و پيگيرانه عليه حضرت على(ع) اقدام مىنمايند، لذا مهمترین و موثرترین روش را در ارتقاء سطح معرفت و آگاهی مردم کوفه تشخیص داد.
امام سجاد(عليه السلام) پس از خطبة عمّة بزرگوارش در شهر کوفه مي فرمايد: «...أنتِ بِحَمدِ الله عالِمهٌ غيرُ مُعَلَّمِهٍ وَ فَهِمَهٌ غَيرُ مُفَهَّمَهٍ. تو بحمدالله، عالم آموزگار نديده و خردمند نياموخته هستي!
با تکيه بر اين کلام مهصوم، بي ترديد، مي توان گفت حضرت زينب (سلام الله عليها) متعلّم به علوم اکتسابي نبوده، بلکه بدون واسطه، علم را دريافت کرده است و اين عجيب نيست؛ چرا که اين خاندان خزان علم و معادن حکمت اند. (زيارت جامعه کبيره). شايد به دليل همين ويژگي است که برخي معتقدند عقيلة بني هاشم داراي علم منايا و بلايا بوده است.
بارزترین حضور و نمود حضرت زینب در تاریخ
بارزترین حضور و نمود شخصیت حضرت، وجود ایشان در ماجرای کربلا و وقایع بعد آن است. ارشاد و روشنگری هایی که حضرت در کاروان اسرا و در منازل مختلف نشان دادند عاملی برای جلوگیری از تحریف واقعه عاشورا و از بین رفتن دین شد.
در بيان مقام علمي حضرت زينب(س) به نظر مي‌رسد، کلام او با يزيد در مورد تعداد کشته شدگان سپاه کوفه تکيه بر همین امر دارد؛ آنجا که يزيد گفت: «حسين با يارانش به کوفه آمد و مابه آنها تاختيم. آنها درحالي که به يکديگر پناهنده شده بودند ماهمه را کشتيم.» حضرت زينب(س) بي‌درنگ فرمود: «اي دروغگو! شمشير برادرم خانه‌اي را در کوفه نگذاشت، مگر اينکه اهل آن گريان اند.»
با عنايت به اينکه غلوّ و زياده گويي در کلام خاندان نبوّت جايي ندارد و دقّت به اين موضوع که حضرت زينب (س) تمامي خانه هاي کوفه را در سخنان خويش، بدون استثنا، عزادار شمشير امام حسين بن علي (ع) دانسته است.
از علم و فضل اين بانوي ارجمند هر چه گفته شود، قطره اي از در رياست. آن چنان که سيّد محسن امين، در اعيان الشيعه، در توصيف او مي گويد: «جلالت شأن و مقامش، قوّة استدلال و برتري عقلش و ثبات و پايداريش را از خطبه هايش در کوفه، مي توان ادراک کرد و فصاحت زبان و بلاغت کلامش در خطبه هاي کوفه و شام و... چنان است که گويا از زبان پدرش اميرالمؤمنين(عليه السلام) سخن مي گويد.»