تعالي فقه شيعه مرهون فعاليت‌هاي شهيدين است
عصر شیعه ـ دومين كنفرانس بين‌المللي فكري پيرامون بزرگداشت شهيد «شيخ محمدبن مكي جزيني» و «شيخ زين‌الدين عاملي» معروف به شهيدان اول و ثاني با پيام علي لاريجاني رييس مجلس و نظارت نبيه بري رييس مجلس لبنان در ضاحيه جنوبي بيروت برگزار شد. به همين مناسبت در گفت‌وگويي كوتاه با حجت‌الاسلام احمد مبلغي، از حاضران در اين همايش، نقش شهيدين در ايران را بررسي كرديم.
نقش شهيدين در تعالي فقه شيعه
حجت‌الاسلام مبلغي در آغاز سخنان خود به شرح كوتاهي از نقش شهيدين پرداخت و گفت: شهيد اول «محمدبن مكي عاملي جزيني» از فقهاي نامدار شيعه در قرن هشتم است و تأليفات بسيار مهم و تأثيرگذاري در فقه دارد كه برخي از آنها «دروس»، «ذكري»، «قواعد و فوايد» و «لمعه» كه كتاب درسي حوزه علميه است، جايگاه ويژه‌اي در علوم ديني دارند.
وي افزود: شهيد ثاني «شيخ زين‌الدين‌بن علي‌بن احمد جزيني جبعي» هم از فقهاي نامدار شيعه با تأليفات متعدد از جمله مسالك و شرح لمعه و كتاب‌هاي ديگر است كه اين دو شخصيت دو ستاره درخشان فقه شيعه محسوب مي‌شوند و بسياري از آرا و ديدگاه‌هاي فقهي شيعه مأخوذ از تحقيقات اين دو شخصيت نام‌آور شيعه به حساب مي‌آيد.
اين استاد حوزه در ادامه اظهار كرد: اين دو شهيد اهتمام ويژه‌اي نسبت به وضعيت علمي و فقهي ايران و همچنين وضعيت سياسي و اجتماعي ايران داشتند و اخبار مربوط به اين حوزه‌ها را پيگيري مي‌كردند. در همين باره مي‌توان به شهيد اول اشاره كرد كه كتاب لمعه را به تقاضاي يكي از حاكمان سلسله سربداران ايران نوشت تا در جايگاه كتاب قانون در ايران محسوب شود.
رئيس پژوهشگاه مطالعات تقريبي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي در ادامه بيان كرد: شهيد ثاني كه 130 سال بعد از شهيد اول مي‌زيست، همين اهتمام را داشت. وي دو شخصيت را به ايران فرستاد. يكي از اين افراد پدر شيخ بهايي بود كه مأموريت داشت گزارشي از اوضاع و احوال اجتماعي ايران به شهيد ثاني ارايه دهد. او به ايران آمد و چون شرايط مساعد و مناسب بود در كشورمان ماندگار شد و حاصل اين سفر شيخ بهايي بود كه از افتخارات شيعه و ايران محسوب مي‌شود.
مبلغي تأكيد كرد: نيازهاي فقهي و علمي ايران و تأثيرگذاري بر جريانات اجتماعي اين كشور موضع اهتمام اين دو شهيد بود و اگر حساسيت‌هاي اين دو شهيد بزرگوار نبود، فقه شيعه در وضعيت ارتقاء يافته، تحول يافته، تطور يافته و بالنده امروزي قرار نمي‌گرفت. به ويژه شهيد اول كه داراي يك مكتب فقهي بود كه مي‌توان از آن با نام مكتب هوشمند فقهي تعبير كرد.
حضور محققان 6 كشور در همايش شهيدين
وي همچنين با اشاره به برگزاري همايش شهيدين 9 تا 13 خرداد در بيروت و جنوب لبنان گفت: اين همايش به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي دفتر تبليغات اسلامي قم و با مشاركت محمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، مجمع جهاني اهل بيت (ع) و چند نهاد فرهنگي و مذهبي برگزار شد و محقاني از ايران، سعودي، مصر، سوريه، بحرين و لبنان در آن شركت داشتند و حدود 30 مقاله هم در اين همايش ارايه شد.
وي با اعلام اين خبر كه مجموعه مقالات همايش به زودي در قالب كتابي منتشر خواهد شد، گفت: از جمله فعاليت‌هاي اين همايش، رونمايي از موصوعه بخشي از آثار شهيد ثاني در مدرسه نوريه بود.
وي افزود: شهيد ثاني به مدت 3 سال همراه با پدر شيخ بهايي در مدرسه نوريه كه متعلق به اهل سنت بود، فقه مذاهب اسلامي را تدريس مي‌كرد و خود وي آن روزها را ايام بهجت‌آور و شادابي‌آفرين توصيف مي‌كند.
مبلغي گفت: برگزاري اين همايش بازتاب خوبي در سطح لبنان داشت. چندين شبكه تلويزيوني برگزاري آن را به صورت زنده پوشش مي‌دادند.
مبلغي تأكيد كرد: اين همايش در لبنان به خاطر وجود حساسيت‌هاي منطقه‌اي و همچنين حضور عالمان اهل سنت توانست ابعاد تقريبي به خود گيرد و ديدگاه‌ها و رفتارهاي شهيدين در زمينه وحدت اسلامي را به خوبي تبيين كند.
اين محقق و پژوهش‌گر علوم ديني كشورمان در پايان سخنان خود اظهار كرد: برخي از شركت‌كنندگان مدل تقريبي شهيدين را به عنوان برترين مدل و مؤثرترين مدل درباره تقريب بيان كردند؛ چون شهادت اين دو عالم بزرگ در حقيقت هزينه حضور در فضا و عرصه جهان اسلام بود و اگر آنها اين حضور و اين اصرار و ارتباط مدام با اهل سنت را نداشتند، شايد زمينه‌هاي شهادت براي آنها فراهم نمي‌شد. پس اين دو، شهيد عرصه تلاش براي وحدت اسلامي هستند.
بر پايه اين گزارش «شهيد اول» در سال 734 هجري قمري در لبنان چشم به جهان گشود و در سال 786 به دست متعصبان به شهادت رسيد. «شهيد ثاني » نيز در سال 911 هجري در لبنان متولد و در سال 966 به دست متحجران شهيد شد.
منبع» خبرگزاری فارس