هم دوست، هم رهبر

مجموعه «خاطرات مستند» استاد فرزانه حضرت آیت‌الله سید هادی خسروشاهی درباره شخصیت‌های علمی و سیاسی معاصر در واپسین مجلد خود، به بیان خاطرات ایشان از رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (دام ظله) اختصاص یافته است. این مجموعه که پیشتر بخش‌هایی از آن در روزنامه «جوان» انتشار یافته بود، این بار به گونه‌ای تکمیل شده و همراه با اسناد و تصاویر، روانه بازار نشر شده است. پیش از ورود به موضوع رساله مورد معرفی، توضیحی پیرامون مجموعه «حدیث روزگار» به قلم استاد خسروشاهی مفید به نظر می‌رسد:

«تصور آن است که هرکدام از این رساله‌های حدیث روزگار در کم‌حجم‌ترین صورت‌ها شامل ۱۰۰ صفحه باشند که در مواردی خاص، تعداد صفحات رساله‌ها از ۲۰۰ صفحه هم فزون‌تر خواهد بود. البته باید یادآور شد که حسن اصلی این خاطرات، مستند بودن آنهاست که به نظر می‌رسد بخشی از حوادث تاریخ معاصر و جریان نهضت اسلامی ایران را به‌طور دقیق و صحیح با مدرک و سند ارزیابی و مطرح می‌کند... در حال حاضر حدود ۵۰ کتاب یا رساله تهیه شده است که ۲۰ جلد از آن‌ها هم‌اکنون زیر چاپ قرار دارد یا در مراحل پایانی آماده‌سازی و اخذ مجوز برای چاپ و نشر است. بی‌تردید در صورت تکمیل نشر این رساله‌ها مجموعه کامل آن‌ها را باز تحت عنوان کلی حدیث روزگار می‌توان به صورت چند مجلد در چندین هزار صفحه و با چند صد عکس و سند، در اختیار عموم قرار داد. محتوای اغلب این رساله‌ها همان طور که اشاره شد، شامل شرح حوادث تاریخی است که بیشتر آن‌ها نتیجه و محصول گفتگو با علاقه‌مندان به مسائل تاریخی از اهالی قلم و جراید است که پیش‌تر در بعضی از مجله‌های هفتگی، ماهنامه، فصلنامه یا روزنامه‌های یومیه و هفتگی به مناسبت‌های مختلف منتشر شده‌اند. نقل مکرر بعضی از حوادث و خاطرات در برخی موارد، به علت مرور ایام و سنوات و فاصله زمانی بین انجام گفتگو‌ها و مصاحبه‌ها ظاهراً یک امر طبیعی است که به یاری خدا در چاپ‌های بعدی می‌توان از آن پرهیز کرد، به‌ویژه اگر یاران تاریخ‌دان و صاحبان خاطرات در رفع این نقیصه ما را با تذکار‌های خود یاری دهند.»

همانگونه که اشارت رفت، آخرین مجلد از مجموعه حدیث روزگار، به خاطرات استاد خسروشاهی از رهبر معظم انقلاب اختصاص یافته است. مؤلف ارجمند در دیباچه خود بر این اثر تاریخی، درباره محتوای آن چنین نگاشته‌اند:
«این بخش از حدیث روزگار شامل خاطرات مستند اینجانب درباره حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای -حفظه‌الله- است و محصول یک گفت‌وگوی مفصل و مکتوبی است که به خواست بعضی از دوستان، در سه سال پیش، انجام گرفت و جستار‌هایی از آن نخست در مجله دو ماهه پاسدار اسلام نشریه وزین فرهنگی، سیاسی، اجتماعی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ شد و بخش‌های دیگری هم به طور مفصل‌تر، در چند شماره از روزنامه «جوان» چاپ تهران، منتشر گردید. البته بنای نخستین این بود که در حدیث روزگار به نشر خاطرات مستند، درباره اعاظم معاصر پرداخته نشود و به‌طور طبیعی، در این صورت تکمیل و تنظیم یادداشت‌های مربوطه هم در بایگانی کتابخانه ما باقی می‌ماند! اطلاع یافتن بعضی از دوستان از این امر، باعث شد که گروهی از یاران و علاقه‌مندان و دوستان قدیم و جدید، خواستار تنظیم و نشر خاطرات مربوط به رجال و علمای معاصر شدند و در میان این دوستان، شخصیت‌های برجسته‌ای، علاوه بر ایران، از کشورهای: عراق، لبنان، حوزه خلیج‌فارس و حتی مصر، پاکستان، ترکیه و... هم بر این امر اصرار ورزیدند و دلیل ایشان هم این بود که درباره درگذشتگان می‌توان در فرصت‌های دیگر هم اقدام نمود ولی در مورد معاصرین، ضرورت روشن شدن حقایق و کشف نکات تاریخی، ایجاب می‌کند که مسئله در اولویت کامل قرار گیرد. این تأکید و اصرار از سوی دوستان و بزرگان داخل و خارج -که شاید بالغ بر چند ده نفر می‌شوند- موجب گردید که به‌تدریج ضمن نقل حوادث پیشین و خاطرات مربوط به گذشته‌ها، به تنظیم و نشر خاطرات مربوط به عصر خود نیز بپردازیم... و در همین رابطه مصاحبه بعضی از دوستان، موجب شد که نخست از رهبر معظم انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای، آغاز کنیم.

در این میان باید سپاس و تشکر خود را از برادر ارجمندی که اهتمامی خاص به تاریخ معاصر، اسناد و عکس‌ها، مصاحبه و گفتگو با رجال معاصر دارد، ابراز دارم که با پیگیری‌های مکرر -لیل و نهار- باید بانی اصلی تنظیم و نشر بخش‌هایی از خاطرات مستند حقیر نامیده شود که نخست قسمت‌های بسیاری از گفتگو‌های مختلف را درمورد شخصیت‌های متعدد، در ماهنامه ارزشمند شاهد یاران و روزنامه «جوان» و فصلنامه وزین و گرانسنگ یادآور به چاپ رساند و همین امر، عامل تکمیل و ویرایش و چاپ مستقل آن‌ها گردید. علاوه بر پیگیری‌های مستمر، نباید ناگفته بماند که ایشان در اهدای بعضی از عکس‌های مورد نیاز که یا بنده فاقد آن‌ها بودم یا آن که پیدا کردن آن‌ها در بین انبوهی از اوراق و اسناد و عکس‌ها، بسیار وقت‌گیر بود و گاهی همراه با موفقیت نبود، هیچ وقت دریغ نکرد، و این بار، تعقیب و مراقبت‌های تلفنی و حضوری لیل و نهاری ما را -گاهی در ساعت ۱۲ شب‌- پذیرا شد و ما را یاری داد. این برادر عزیز آقای: محمدرضا کائینی -شاهد توحیدی- است که همچنان، بر اصرار و تأکید خود در مورد تحریر خاطرات درباره شخصیت‌های دیگر، ادامه می‌دهد! که خود جای شکر مضاعف دارد؛ و برای اطلاع دوستان علاقه‌مند، می‌توان اشاره کرد که حدود ۵۰ رساله، در این زمینه، و تحت همین عنوان حدیث روزگار، روی میز! -و گاهی زیر میز! قرار داشت و دارد- که بعضی از آن‌ها چاپ شده و بعضی دیگر آماده حروفچینی و چاپ است و بقیه نیز، اگر عمری باشد، در آینده نه چندان دور، تقدیم عزیزان علاقه‌مند خواهد شد. در این بخش از خاطرات، که پس از تکمیل به طور مستقل به دست چاپ سپرده می‌شود، ملحقاتی نیز بر آن افزوده شد که شامل نامه‌ها، گزارش‌ها، مقالات، اسناد و عکس‌های تاریخی گوناگونی است و هرکدام، در نوع خود، ارزش تاریخی خاصی را دارد و این اضافات به تناسب، در بخش ملحقات نقل شده است. اشاره به این نکته هم بی‌مناسبت نیست آنچه در این رساله آمده است، همه خاطرات من درباره آیت‌الله خامنه‌ای نیست، بلکه فقط نکاتی است که به هنگام گفت‌وگوی خاصی به خاطر آمد و مکتوب و نقل شد... به امید آنکه خاطرات دیگر نیز اگر توفیق یار شد و اسناد و عکس‌های مربوطه در بین اوراق به دست آمد، تنظیم و در چاپ مجموعه کامل خاطرات افزوده شود. بی‌شک برای اصلاح و تکمیل این خاطرات، و بخش‌های دیگر، نقد و تذکار دوستان و علامندان موجب مزید امتنان خواهد بود.»