ورود آهنگ‌هاي حرام در مداحي حرمتش را دو برابر مي‌كند
عصر شیعه - عرصه محبت اهل‌بيت (ع) عرصه شايستهاى براى هنرنمائى، ابراز ذوق و ظرافت است و هر چه فكر انسان، ذوق انسان و طبع ظريف صاحبان طبع در اين زمينه كنكاش، تدبر و تأمل بيشترى كند، گوهرهاى بيشترى به دست خواهد آورد.
ابزار هنر تاثيرگذارترين وسيله براي نفوذ بر عمق جانان است كه اگر در مسير حق قرار گيرد چنان لوح وجودي را شفاف مي‌سازد كه حقيقت انساني در آن قابل مشاهده است اما اگر اين ابزار در اختيار باطل قرار گيرد چنان زشت را زيبا مي‌سازد كه عده‌اي براي ريختن خون خدا قصد غربت مي‌كنند.
مقام معظم رهبري در اين رابطه فرمودند: «هر چه ما جلو ميرويم، نقش ارتباط‌گيرى با هنر بيشتر آشكار مي‌شود. ارتباط گرفتن با ذهن و دل مخاطبان خود، مردم خود، با كمك ابزار بسيار كارآمد هنر. امروز آن كسانى كه پيامى براى مردم دارند؛ چه پيام رحمانى، چه پيام شيطانى (فرق نمي‌كند) بهترين وسيلهاى كه در اختيار مي‌گيرند، وسيله هنر است. لذا شما مىبينيد به كمك هنر، امروز در دنيا باطلترين حرفها را در ذهن يك مجموعهى عظيمى از مردم به صورت حق جلوه مي‌دهند كه بدون هنر امكان نداشت، اما با هنر و به كمك ابزار هنر اين كار را مي‌كنند. همين سينما، هنر است؛ همين تلويزيون، هنر است؛ انواع و اقسام شيوههاى هنرى را به كار مي‌گيرند براى اينكه بتوانند يك پيام باطل را به شكل حق به ذهنها منتقل كنند. بنابراين هنر اينقدر اهميت پيدا كرده است. منتها ما مسلمانها و بخصوص ما شيعيان، امتيازى داريم كه ديگر مليتها و اديان اين امتياز را به قدر ما ندارند و آن عبارت است از اجتماعات دينى كه به شكل روبهرو، چهره به چهره، نفس به نفس تشكيل مي‌شود كه اين را در جاهاى ديگر دنيا و در اديان ديگر كمتر مي‌شود پيدا كرد. هست؛ نه به اين قوّت، نه به اين وسعت، نه به اين تأثيرگذارى و محتواهاى راقى.
فرض بفرمائيد براى كسانى كه با زبان قرآن آشنا هستند، آيات كريمه قرآن با صوت خوشى روبهرو تلاوت شود. اين تأثيرش تأثير بسيار بالائى است. ماجراى مدحخوانى و ستايشگرى مداحان ما از اين باب است؛ استخدام هنر براى انتقال مفاهيم والا و باارزش كه تا اعماق جان مخاطب نفوذ كند. اين يك وسيله است، اين يك ابزار بسيار باارزش است. ابزار است، اما آنقدر اين ابزار وزن پيدا مي‌كند كه گاهى به قدر خودِ محتوا اهميت پيدا مي‌كند؛ چون اگر نباشد، محتوا قابل انتقال به دلها نيست. مداحىِ شما از اين قبيل است. هر چه هنرمندانهتر باشد، از ابزار هنر، از صوت خوش، حنجره خوب برخوردار باشد، بهتر است و هر چه محتوا (آنچه كه ميخوانيم) آموزندهتر باشد، براى مخاطب قابل فهمتر باشد، درس آموزتر باشد، از جهت مديريت فكرىِ مخاطبتان تازهتر و با طراوتتر باشد، ارزشش بيشتر است».
وقتي كه هنر با معارف ناب الهي آميخته شود چنان اكسير نابي را توليد مي‌كند كه صفا بخش صفحات وجود افرادي مي‌شود. لذا بازى كردن با مسئلهى مداحى سزاوار نيست.
در همين رابطه حضرت آيت‌الله خامنه‌اي فرمودند: «مداحى را به صورت يك كار صرفاً سطحى، شكلى، ظاهرى در آوردن، آن را عبارة اخراى تقليد از يك كار مبتذل غربى قرار دادن، هيچ جائز نيست. اين را توجه بكنند، بخصوص جوانها كه توى اين صراط وارد مي‌شوند. هيچ اشكالى ندارد كه از شعرى با زبان مردم استفاه شود، ليكن با مضمون درست، با مضمون صحيح. اگر چنانچه مداح و خواننده ما و ستايشگر اهل بيت (ع) از كسانى كه خودشان غرق در حيرت و بدبختىاند (وادى هنرى غرب، بخصوص هنر موسيقىشان كه به ابتذال كشانده شده) و در وادى حيرت و سردرگمى شيطانى و نه حيرت رحمانى هستند، اين كار شريف و پاكيزه و مقدس را الگوگيرى كرد، اين كار ناسزاوار است؛ كار ناشايستى است.
از آنجايي كه در كنار هر گلي همواره خاري خواهد روييد در سال‌هاي اخير شاهد اين بوديم كه برخي از سبك‌هاي مداحي داراي شرايطي بودند كه در حقيقت شأن هيئت و مقام اهل‌بيت (ع) را از بين بردند.
مقام معظم رهبري در اين باب سخني فرموده‌اند كه مداحان ولايي همواره بايد اين نكته را آويزه گوش خود قرار دهند.
حضرت آيت‌الله خامنه‌اي فرمودند: « بعضى از آهنگ‌هايي هم كه انسان گوشه و كنار مي‌شنود يا به گوش انسان مي‌رسد، آهنگ‌هاى مناسبى نيست؛ حالا گيرم كه چهار نفر را هم جذب كند. نه، آهنگ بايد سنگين، متين و متناسب با محتوائى باشد كه شما داريد عرضه مي‌كنيد؛ خداى نكرده به سمت آهنگ‌هاى حرام و آهنگ‌هايى كه گناه است، سوق پيدا نكند. اين هم خيلى نكته اساسى و مهمى است. هر شعرى، هر تصنيفى، هر ترانه و آهنگى كه خوانده شد، قابل تقليد نيست. چيزهائى هست كه خودش فى نفسه حرام است؛ اگر چنانچه وارد عرصه مداحى و بيان حقيقت و بيان خدا و پيغمبر شد، آن وقت حرمتش دو برابر خواهد شد».
نكته ديگرى كه مقام معظم رهبري در باب مداحي تذكر داده‌اند اين است كه «محتواها را محتوائى قرار بدهيد كه مخاطب شما استفاده كند؛ يا يك منقبت قابل فهمى، يا يك فضيلت برانگيزانندهاى از اهل‌بيت (ع) باشد كه اعتقاد و ايمان انسان را محكم كند. شما ببينيد مداحان اهل‌بيت (ع) در دوران حيات معصومين (ع) بر روى چه چيزهائى تكيه مي‌كردند. شعر دعبل، شعر كميت، شعر فرزدق (اين شعرهائى كه ائمه (ع) اينها را تشويق كردند) بر روى چه چيزهائى تكيه مي‌كردند. شما نگاه كنيد ببينيد محتواى اين اشعار يا عبارت است از اثبات حقانيت اهل‌بيت با دليل، با استدلال (استدلالى كه در كسوت زيبا و لطيف شعر خودش را نشان ميدهد. شعر دعبل را نگاه كنيد) يا بيان فضائل اهل‌بيت (ع).
وقتى شما اين هنر را (هنر صوت و لحن و آهنگ و شعر را كه كار شما مجموعهاى از چندين هنر است) در خدمت اين معانى قرار دهيد كه يا اثبات حقانيت اهل‌بيت (ع) را مي‌كند، يا فضائل و مناقب اهل‌بيت (ع) را مي‌گويد كه دل شنونده را روشن مي‌كند، يا معارف اهل‌بيت (ع) را تفهيم مي‌كند و راه زندگى را براى مخاطب شما روشن مي‌كند، آنوقت اين بالاترين ارزش را پيدا مي‌كند؛ آن وقت يك برنامه مداحى شما به قدر چند ساعت سخنرانى و درس استدلالى ارزش پيدا مي‌كند.
مسئله فقط تحريك احساسات نيست؛ هدايت ذهنهاست. البته امروز خوشبختانه من مىبينم كه هم در اين جلسه، هم در جلسات عزادارى و مناسبتهائى كه مداحان عزيز مىآيند ميخوانند، الحمد للَّه توجهات خوبى در اين سالها پيدا شده، ليكن ظرفيت، خيلى ظرفيت عظيمى است. شما جوانهائى كه اهل خواندن و سرودن و بيان كردن و برنامه اجرا كردن هستيد، به نياز امروز جامعهى اسلامى نگاه كنيد، ببينيد چقدر ملت ما، جوانها و جامعه ما در كشاكش طوفان‌هاى گوناگون تهاجم سياسى و فرهنگى و انواع و اقسام تلقينات و تبليغات، به نگاه نو، به روحيهى سرشار از اميد، به دل لبالب از اطمينانِ به آينده، فهميدن راه روشن احتياج دارد. اين را همه بايد انجام دهند؛ هر كسى به يك نحوى و شما مي‌توانيد سهم وافرى در اين زمينه داشته باشيد. به هر حال، مجموعههاى اساتيد و پيشكسوتهاى مداحى ميتوانند كارهاى خوبى انجام دهند».
منبع» فارس