
خاک پای زائران امام رضا(علیه السلام) را سوغات میبرم
عصر شیعه : پاكستانيها خیلی خونگرم و مهربانند. اين را میشود براحتی از طرز رفتارشان فهميد. خيلي زود با آدم انس میگیرند و تو را به جمع صمیمی شان راه میدهند.
زائران پاکستانی حرم رضوی حال خیلی خوبی دارند. حال رشک برانگیز. آدم از دیدن احساسی که به امام رضا(علیه السلام) دارند، حسرت میخورد. حالا من کنار یکی از این زائران هستم. میهمان تازه واردی که خیلی زیبا سخن میگوید و طبعی شاعرانه دارد. حتی پیش از آنکه بگوید شاعر است، از نحوه سخن گفتنش میشد حدس زد این نکته را:
«تحسینه زهرا» از پاکستان آمده، از شهر لاهور پایتخت فرهنگی کشور پاکستان و میهمان جشنواره امام رضا(علیه السلام) شده. گفت و گوی ما با او پیش روی شماست.
خيلي خوشحالم شما را در مشهد ملاقات میکنم، من و مخاطبان روزنامه مشتاقانه منتظريم درباره شما بیشتر بدانیم. لطفاً كمي از خودتان بگوييد؟
من «سيده تحسينه زهرا» متولد سال 1960 اهل شهر لاهور پاكستان و از نسل امام صادق(علیهالسلام) هستم. فوقلیسانس زبان و ادبيات اردو دارم و در دانشگاه پنجاب دروس اسلامي را تدريس میکنم. البته استاديار رشته زبان و ادبيات اردوي دانشگاه دولتي بانوان شهر لاهور نیز هستم.
شما در جشنواره امام رضا(علیه السلام) حضور داريد، از تجربه دلچسب کار کردن براي امام هشتم(علیهالسلام) بگویيد...
من مداح و سخنران اهلبیت(علیهم السلام) هستم، اما آنچه سبب شده به اين جشنواره دعوت شوم، شعرهايي است كه درباره امام رضا(علیه السلام) و خواهر گرامیشان حضرت معصومه (س) گفتهام. فعلاً هم در حال نگارش يك كتاب درباره بانوي شهر قم هستم كه امیدوارم بزودی تکمیل شود تا بتوانم افزون بر شاعری، توفیق نویسندگی در باب اهلبیت(علیهم السلام) را هم کسب کنم.
درباره امام رضا(علیه السلام) هم شعر گفتهاید؟
با شنیدن این حرف اشک در چشمهایش میدرخشد. وقتي كسي اینطور دلشکسته اشك بريزد دلم بیتاب میشود و به ياد آن جمله مشهور میافتم: «خدا را در چه ديدي؟ در قلبهای شكسته».
او شعرش را به اردو میخواند و اشك میریزد و اين وسط مترجم به زیبایی اشعارش را ترجمه میکرد: «به نام خداوند بخشنده و مهربان/ قافلههای رضوي روانه خراسان شدند/ این همان دری است که آرامش ابدی آنجاست/ آقا من برای زیارت شما بیتاب بودم/ دلم میتپید وقتي قرار شد به زیارتتان بيايم/ شما مرا به درگاه خود خواندید برای تمنا کردن / اي امام رضا! تو مرا صدا كردي و من آمدم به زيارتت/ و آن چنان آراستهشده دیار مشهد و قم/ ملایک هم برای این حال و هوا بیتاب هستند/ اینجا همان مکانی است که جبرئیل نیز به التماس میگوید: / مرا به غلامی، بگذار در اینجا بمانم، به خاطر خدا/ کسی که اسیر ولایت توست مولا/ در دنیا هرگز به خاطر امرار معاش نمیآید/ بر عریضه من امضا بزنید مولا/شرمندهای اینجا آمده برای دعا نزد شما/ بیماران میگویند فقط این در را برای شفا برگزیدیم/ مریض عشق هستم، آقا بر من کرم فرما/ فقط بگذار در قدمگاه شما بمانم به خاطر خدا/ مولا! جام محبت را به من بنوشان/ این عاشقان، مولا! آمدهاند برای ولایت تو/ و تحسینِه حالا از شما میطلبد زیارت کربلا و نجف/ دستهای من برای همین دعا اینک گشوده شدهاند».
از احساستان درباره سفر به مشهد و زیارت حرم امام رضا(علیه السلام) بگویید.
مشهد که هستم، حس میکنم در عرشم و در هفتآسمان پرواز میکنم، وقتی به درگاه امام میروم، حضور ملایکه را احساس میکنم. میدانم ملایک هم به مشهد و حرم امام رضا(علیه السلام) غبطه میخورند. من یقین دارم امام رضا(علیه السلام) نامهای ما را مینویسند و ما را دعوت میکنند. ما در هرکجای جهان که هستیم، صدایمان میکنند تا به سویشان بشتابیم. من به امام رضا(علیه السلام) سلام میکنم و به کسانی که در کشور او زندگی میکنند درود میفرستم. راستش همیشه به حال ایرانیها غبطه خوردهام؛ زیرا آنها لایق و شایسته میزبانی از امام هشتم(علیهالسلام) شدهاند.
در قلبم يقين دارم هرکسی وارد حرم امام رضا(علیه السلام) میشود، خداوند نظر ويژه به او دارد. من خاك پاي زائرانشان را از حرم برداشتهام و چشمهایم را با اين خاك متبرك کردهام.
دعایی را که در حرم مطهر کردید به ما هم میگویید؟
دعا کردم علمی که در جوار عالم آل محمد در مشهد وجود دارد، دامان ما را نیز پر کند. پاکستانیهای زیادی در قم و مشهد در حال تحصیل هستند و از علم بینهایت امام و خواهرشان بهرهمند میشوند. نام تکتک دوستان و اقوام را پيش امام رضا(علیه السلام) بردهام و سلام و دعايشان را به امام رساندهام.
شما هنرمنديد و روحيه لطيف شاعرانه داريد، دلمان میخواهد توصيف امام رضا(علیه السلام) را از زبان يك بانوي هنرمند پاكستاني بشنويم...
امام رضا(علیه السلام) را رضا خطاب میکنند؛ زیرا همان طورکه در روایات آمده: هم اهل دنیا از ایشان راضی هستند و هم عرشیان.
امام خودشان خطاب به عبدالعظیم حسنی از اصحابشان میفرمایند: ای عبدالعظیم! از سوی من به دوستانم سلام برسان و به آنها بگو که شیطان را به خود راه ندهند و به آنان به خاموشی و ترک کردن ستیزهجویی و آنچه به کارشان نمیآید و رو آوردن به یکدیگر فرمان بده، زیرا این کار سبب نزدیک شدن به من است.
همچنین بگو که خود را به درافتادن با یکدیگر مشغول نکنند که من با خود عهد کردهام هر که چنین کند و یکی از یاران مرا به خشم آورد، از خدا بخواهم سختترین عذاب را در دنیا به وی رساند و در آخرت در شمار زیانکاران باشد.
آنها را آگاه ساز که خداوند، نیکوکاران را خواهد بخشید و از بدکارشان درخواهد گذشت، مگر کسی که به خدا شرک ورزد، یا دوستی از دوستان مرا بیازارد، یا بدخواهی او را به دل گیرد که اگر چنین کند، خداوند او را نبخشاید تا زمانی که از این اندیشه بد بازنگردد، اگر بازگشت چه بهتر، وگرنه روح ایمان از دلش رخت بربندد و از ولایت من بیرون رود و او را از ولایت ما بهرهای نخواهد بود و من از این سرنوشت بد به خدا پناه میبرم. بحارالانوار، جلد 27
و نیز امام رضا(علیه السلام) میفرمایند: «کسی که به زیارت من میآید، در سه جا به ديدار او خواهم رفت. هنگامیکه کتابها (نامه اعمال) به دستهای راست و چپ داده میشود، در وقت نهادن اعمال در میزان و در هنگام عبور از صراط».
زیارت امام رضا(علیه السلام) آنقدر ارزشمند است که رسول گرامی اسلام(ص) میفرمایند: این فرزند من کسی است که ثواب زیارت وی برابر با هفتاد حج است.
وقتي براي آخرين بار خدمت امام رضا(علیه السلام) براي زیارت برسید، در وداع به ایشان چه خواهيد گفت؟
مردم ايران سعادتمندند که هر زمان میتوانند حرم امام را زیارت کنند، ولی ما مهر و مومها انتظار میکشیم تا اين افتخار روزي ما شود. وقتي زمان جدایی نزدیک میشود، فقط همین خواسته را دارم که: «مولا بار دیگر مرا به بارگاهت بطلب و در دنیا سبب نجات ما باش و در آخرت هم بر ما رحمت داشته باش. شما فرزند رحمت للعالمین و برای ما مایه رحمت هستید. مولای من! بارها ما را نزد خود بطلب؛ و زمانی که از دنیا رفتیم، قبرهای ما را با نور خود منور و روشن فرما. مولا به من علمی عطا فرما که از منبر حسینی، علم شما را گسترش دهم. من شاگردان زیادی دارم که برای شما کار میکنند، آنها را یاری فرما».
امید دارم که امام رضا(علیه السلام) از ما راضی شوند و ما بتوانیم در راه احیای اوامرشان کوشا باشیم. فرمان ایشان است که به شیعیان ما پیغام بده که در هر جا هستند، اوامر و سیرت ما را زنده نگهدارند.
چه سوغاتی از مشهد با خود به لاهور خواهید برد؟
قدری خاک پای زائران امام رضا(علیه السلام) که برای خودم، خانواده و دوستانم میبرم. من به شفاعت گرد پای زائران امام رضا(علیه السلام) ایمان دارم و برای شفای جسم و روحم از این خاکها برمیدارم و به چشمهایم میکشم...
در این سفر روزی هم در میهمانسرای امام رضا(علیه السلام) میهمان بودیم و من از نانهای آنجا بهرسم تبرک برداشتم، خشک کردم تا برای خانواده و دوستانم ببرم.
پاکستانیهای زیادی را در حرم مطهر رضوی دیدهام و به ساحت امام هشتم(علیه السلام) ارادت میورزند. از این ارادتها برایمان بگویید...
ما شیعیان پاکستانی عاشق و شيفته امام رضا(علیه السلام) هستيم، وقتي كسي توفيق آمدن به مشهد را پيدا میکند، همه به حال و روز او غبطه میخورند؛ چون میدانند او حتماً عزيز خداوند بوده كه زائر امام هشتم(علیه السلام) شده. ما امام رضا(علیه السلام) را بینهایت دوست داريم.
اصلاً از کودكي اين عشق در ما به وجود میآید و شعلهورمی شود. در مجالس و مراسم مذهبي ما حتماً ذكر و ياد امام هشتم هست و این عشق در رگ و پی ما جریان دارد.
تمام زائراني که از پاکستان به مشهد میآیند، حتماً نزديك حرم سكونت میکنند تا بتوانند از تمام لحظههای حضور در مشهد نهايت بهره را ببرند.
از آداب و رسوم شیعیان پاکستان هنگام بازگشت از مشهد و حرم امام رضا(علیه السلام) برایمان بگویید...
ما معمولاً از مشهد نان يا نمك، بهعنوان سوغات میبریم تا آن را در ديگ غذايی ميهماني كه به مناسبت بازگشت از مشهد تدارك میبینیم، بیندازیم و از میهمانان با غذا متبرك شده پذیرایی کنیم.
چه عبارتي يا جملهای از امام رضا (علیه السلام) هست كه با شنيدنش دلتان آرام میشود...
امام رضا (علیه السلام) جملهای دارند و میفرمایند: پس هركس مرا با معرفت زيارت كند، در سه جا به ديدارش میآیم...