انقلاب بحرین و به خطر افتادن منافع گسترده آمریکا

عصر شیعه ـ پادشاهی بحرین کشوری است جزیره‌ای در خلیج فارس. پایتخت آن منامه است و علاوه بر عربی، که زبان رسمی این کشور است؛ استفاده از زبان‌های انگلیسی، فارسی و اردو هم در آن بسیار رایج است.

بحرین ۷۰۶ کیلومتر مربع مساحت دارد که کوچک‌تر از کوچک‌ترین استان ایران (قم با حدود 11 هزار کیلومترمربع) است.

جزيره بحرين، تا اوايل دوران قاجار تحت نظر ايران اداره مي‏شد ولي پس از چند سال، انگليسي‏ها به بهانه اينکه ايران فاقد نيروي دريايي است، طي قراردادي با قاجار، حفظ امنيت خليج فارس و بحرين را برعهده نيروي دريايي بريتانيا گذاشتند. پس از کش و قوسهای فراوان در 21 ارديبهشت 1349 شوراي امنيت براساس گزارش هيئت اعزامي به بحرين مبني بر تمايل اکثريت قاطع اهالي بحرين به استقلال، قطعنامه‏اي صادر کرد که مفاد آن قطعنامه مبني بر لزوم استقلال بحرين، در 24 ارديبهشت آن سال به تصويب مجلس شوراي ملي ايران رسيد. هنوز استقلال بحرين رسماً اعلام نشده بود که هيئت حسن نيت ايراني راهي بحرين شد و هيئتي نيز از آنجا به ايران آمد. سرانجام بحرین در 23 مرداد 1350 اعلام استقلال کرد و ايران نخستين کشوري بود که يک ساعت پس از اعلام استقلال، آن کشور را به رسميت شناخت.

بحرین از سال ۱۸۲۰ میلادی تحت سرپرستی کشور بریتانیا بوده، و در سال ۱۹۷۱ استقلال کامل یافته‌است.
اسلام دین رسمی بحرین است. 81.2% درصد جمعیت بحرین مسلمان (66%شیعه و33%سنی) و 9% مسیحی هستند. تشیع توسط قبیله عبدالقیس وارد بحرین شده‌است .بحرین پس از ایران و عراق و آذربایجان چهارمین مرکز شیعی در جهان اسلام است. حوزه علمیهٔ بحرین از حدود ۴۰۰ سال گذشته بسیار فعال بوده است.

پادشاه بحرین شیخ حمد بن عیسی آل خلیفه ست که از سال ۱۹۹۹ تاکنون حاکم این جزیره است.

حمد بن عیسی آل‌خلیفه تحصیلکرده دانشگاه کمبریج انگلستان است. او پس از فارغ التحصیلی، به رشته نظامی رو آورد و به دانشکده افسری نیوهمپشایر در انگلستان رفت و در سال 1968 از آنجا فارغ‌التحصیل شد. وی 4 سال بعد به آمریکا رفت و در دانشکده افسری در کانزاس تحصیلات خود را ادامه داد. حمد بن عیسی در سال 1964 در زمانی که 14 ساله بود از سوی پدرش به ولیعهدی بحرین برگزیده شد. وی در سال 1999 به عنوان امیر بحرین انتخاب شد و از سال 2002 که حکومت بحرین از امیرنشین به پادشاهی تغییر کرد، به عنوان پادشاه بحرین حکومت کرده است.

پادشاه بحرین طرفدار سرسخت رژیم صهیونیستی است و اسنادی موجود است که او از مقامات كشورش خواسته از به كار بردن الفاظي مانند «رژيم صهيونيستي» و «دشمن» در سخنان رسمي درباره اسرائيل، اجتناب كنند.

در اين اسناد، همچنین به ديدار او با سفير آمريكا در بحرين اشاره شده كه در اين ديدار پادشاه بحرين از ارتباط موجود با رژيم صهيونيستي در زمينه اطلاعاتي و امنيتي خبر مي دهد و يادآور مي شود كه بحرين آمادگي برداشتن قدمهاي ديگر را براي ايجاد روابط در زمينه هاي ديگر دارد.

بحرین اولین کشور حوزه خلیج فارس است که نفت در آن اکتشاف شده است. بر پایه گزارش انجمن اقتصادی اجتماعی ملل غرب آسیا بحرین سریعترین رشد اقتصادی را در ژانویه ۲۰۰۶ در میان کشورهای عرب داشته‌است. همچنین بحرین آزادترین اقتصاد جهان را در خاورمیانه و بیست و پنجمین در جهان را در سال ۲۰۰۶ بر پایه گزارش وال استریت ژورنال و پایه شاخص‌های اقتصاد آزاد داشته ‌است. نرخ بیکاری در این کشور ۱۵ درصد است و در سال ۲۰۰۷ نرخ تورم آن 4/3 درصد بود. این کشور روزانه ۱۸۴ هزار بشکه نفت تولید می‌کند.

این آمار نشان می دهد نمی توان قیام مردم بحرین را به وضعیت بد معیشتی و فشار اقتصادی نسبت داد. و بررسی نوع برخورد حکومت با مردم نشان می دهد انقلاب بحرین تماما ریشه در آزادیخواهی و عدالت طلبی با صبغه اسلامی دارد.

هيچ گونه تعامل اجتماعي، ازدواج و زندگي مشترکي ميان مردم بحرین و خاندان آل خلیفه وجود ندارد، همانگونه که روابط حسنه فکري و يا سياسي هم وجود ندارد و تفاوت هاي زيادي در اولويت هاي زندگي و نگراني ها و دوستي هاي اين دو ديده مي شود.

خاندان پادشاهي در مناطق جداگانه اي نسبت به مردم بحرين زندگي مي کنند. و مردم بحرين به خصوص شيعيان حتي حق ندارند تا در منطقه «رفاع» که خاندان پادشاهي در آن زندگي مي کنند زميني داشته باشند.

هيچ ازدواجي بين خاندان پادشاهي و مردم بومي بحرين (چه شيعه، چه سني) رخ نمي دهد و هرکس از خاندان پادشاهی با زني بحريني ازدواج کند لقب «شيخ» از او برداشته مي شود.

حرکت اعتراضی مردم بحرین که روز 25 بهمن 89 شروع شده بود در آغاز، شدت امروز را نداشت. و معترضین ابتدا به دنبال گفتگو با حکومت برای اصلاح روش حکومت بودند. به طوری که وقتی در 13 اسفند 89 شش گروه مخالف بحريني درخواست شيخ سلمان بن حمد آل خليفه، وليعهد اين كشور مبني بر انجام گفت وگوهاي ملي را پذيرفتند درباره ادامه اعتراضات پس از گفتگوها نظری نداشتند. در آن روزها جاسم حسین، سخنگوی معترضین در پاسخ به سؤالي درباره متوقف شدن تظاهرات مردم پس از آغاز گفت وگوي مخالفان با دولت اظهار بي اطلاعي کرده و گفته بود: مخالفان بر ضرورت سرعت گفت وگو با رژيم و نتيجه گيري ملموس از آن تاکيد کرده اند چون در اين صورت است که گفت وگو بر رويدادها تاثير مثبت خواهد گذاشت.

اما پس از آنکه رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا به بحرین سفر کرد و موافقت خود را برای حضور نیروهای نظامی سعودی و برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در بحرین اعلام کرد برخورد حکومت و به تبع آن خواسته مردم تغییر کرد. و بعد از آن بود که سقوط نظام تنها خواسته انقلابیون شد.

بعد از حضور گیتس در منطقه، دست کم یک هزار نیروی ویژه سعودی با خودروهای زرهی ساخت آمریکا وارد خاک بحرین شدند.

به دنبال عربستان سعودي، کشورهاي امارات متحده عربي و کويت نيز اواسط ماه مارس 2011  ميلادي سربازان خود را براي کمک به سرکوب گسترده قيام مردم بحرين، به اين کشور اعزام کرده‌اند.


اوج درگیریها در 25 اسفند بود که مردم بحرین با دخالت نظامیان آل سعود و مزدوران عربستان به خاک و خون کشیده شدند. آمارها از زخمی شدن ۵۰۰ تن و شهادت ۶ شیعه بحرینی در درگیریهای آن روز حکایت داشت.

اما چرا بحرین تا این اندازه برای آمریکا مهم است و کشورهای تحت سلطه آمریکا در منطقه برای سرکوب قیام مردم آن بسیج شده اند؟

پس از حمله صدام به کویت، بحرین به یک‎باره مورد توجه آمریکایی‌ها قرار گرفت تا از این کشور به عنوان پایگاهی برای پشتیبانی جنگنده‌های آمریکایی استفاده شود و هم‎اکنون ناوگان پنجم دریایی آمریکا در پایگاه نظامی الجفیر بحرین مستقر است.

تا پیش از حمله‌ی صدام به کویت و به خطر افتادن منافع آمریکا در خاورمیانه هیچ‎کس نامی از بحرین و ایفای نقش آن در منطقه به گوشش نخورده بود، اما از آن تاریخ بحرین یک‎باره مورد توجه آمریکایی‌ها قرار گرفت تا از این کشور به عنوان پایگاهی برای پشتیبانی جنگنده‌های آمریکایی استفاده شود که برای عقب نشاندن نیروهای عراقی از کویت راهی منطقه شده بودند.

بعد از پایان جنگ و شکست صدام، بحرین موقعیت استراتژیکی می‌یابد و در دوره‌ی ریاست جمهوری «بیل کلینتون» (سال 1995) اسلکه‌ی اصلی نیروی دریایی بحرین با تغییر کاربری گسترده و هجوم مهندسان آمریکایی به سرعت تجهیز، بازسازی و قدرتمند می‌شود و ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در غرب منامه پایتخت بحرین افتتاح می‌گردد.

پادشاهي بحرين با 750 هزار نفر جمعيت 3 هزار نيروي نظامي آمريكا را ميزباني مي‌كند و به طور منظم شاهد پهلوگيري شناورهاي نيروي دريايي اين كشور است.

حدفاصل سال‌هاي 2001 تا 2009 ميلادي نيروي دريايي ارتش آمريكا قراردادهايي به ارزش 203 ميليون دلار براي اجراي پروژه‌هاي نظامي در بحرين منعقد كرد. يكي از بزرگ‌ترين شركت‌هاي طرف قرارداد براي اجراي اين پروژه‌ها شركت (contrack International) است. اين شركت همين اواخر متعهد به ساخت 2 مجموعه چند طبقه براي نيروي دريايي ارتش آمريكا مجهز به تجهيزات مخابراتي ارتباطي پيشرفته در سواحل بحرين شد.

اين شركت در ماه سپتامبر 2009 برنده مناقصه‌اي 29ميليون دلاري براي احداث تاسيسات آبي -خاكي به سفارش مركز پشتيباني دريايي نيروي دريايي ارتش آمريكا در سواحل بحرين شد. اين مجموعه در مجاورت تاسيسات ارزشمند 188 هزار فوت مربعي «بازار آزادي» احداث مي‌شود.

اين بازار كه در آن طيف وسيعي از محصولات مصرفي عرضه مي‌شود در تملك نيروي دريايي ارتش آمريكا است و منافع ناشي از آن به مراتب فراتر از سود هنفگت اقتصادي است و نقشي قابل توجه در تغيير نظر شهروندان بحرين نسبت به آمريكايي‌ها ايفا مي‌كند.

با توجه به این موارد، واضح است که آمریکا در بحرین منافع زیادی دارد و تغییر در حکومت آن در هر سطحی ضررهای جبران ناپذیری به حضور آمریکا در منطقه وارد می کند.

با وجود واضح بودن این امر و اینکه جای هیچگونه استدلالی برای متضرر نشدن آمریکا از انقلاب بحرین باقی نمی ماند؛ بسیار بعید است موضع گیری بعضی از سیاسیون داخلی مبنی بر نقش آمریکا در شکل گیری قیامهای منطقه از سر نادانی باشد. باید دید چه هدفی از طرح این مسئله انحرافی از سوی این افراد دنبال می شود.
منبع» خبرگزاری دانشجو» مهدي ميرحاجي